Smutna opowieść

   

   Dziwne bywają czasem zbiegi okoliczności i nigdy nie wiadomo, co komu jest pisane. Student Liaguszka spojrzał na siwiejącego bruneta, do którego stolika przed chwilą się dosiadł. 

  - Uważasz, Wadymirze Władymirowiczu, ja sam nie wiem, czy ja żyję, czy nie. Właściwie żyję, nie żyjąc. I wygląda na to, że nigdy nie umrę. Baronowa von Sweeten podczas ostatniego seansu nie mogła w mojej obecności wywołać ducha. Powiedziała, że jestem przeszkodą, ponieważ duchy nie lubią obecności innych duchów. Zabiłbym się, ale jaki to ma sens, skoro i tak nie żyję. 

     Kupiec Kondraszyn roześmiał się: 

     - Kobity ci trzeba!  Ja moją Cyganeczkę co wieczór ujeżdżam jak klacz, za uzdę chwytam, albo za...coś innego! Ale już tęskno mi za Kasztanką i Bułaną...Ach, Katia, Katia! Jeszcze jej nie tknąłem, chociaż wodzi za mną oczami. Ale diabeł co rano mnie dźga w kroczu i żywcem przypieka. A ty biedaku tracisz tylko czas na jałowe rozmyślania o niczym. 

    - Czytam dużo. Samego Kropotkina ze trzy razy, Bławatską, nawet grafa Tołstoja...Czytanie poszerza duszę. 

    - A dajże ty spokój!  Wiesz gdzie mam twoją duszę...A ty jesteś żopa! W duchy wierzysz, czy w anarchię? Po zgonie sobie nie pogruchasz. Mama ci o tym nie mówiła? Wszyscy o tym wiedzą, tylko ty jeden nie. 

    Student zmieszał się nieco, ale po kieliszku zdobył się na śmiałość. 

    - Co to za przyjemność jak nie kocha. Myślisz, że wszystko można kupić. Nie wybieraj dziewczyny oczami. Co z tego, że ma ładne stópki, jak rozumu nie ma ani krzty. O duszę trzeba się troszczyć, nie o ciało. Modlić się do niej, a nie okrakiem pchać. "Bez oblicza, niema,  odmieniona, Ty czarujesz kryjąc się w zacisze. W co się zmienisz - jeszcze nie wiadomo".  To Błok! 

    - Obłok? Kocha, nie kocha, co za różnica? Mówisz jak anachoreta...Sad mam na wsi w sąsiedniej guberni. A tam wiśnie i śliwy kwitną, ptaszęta świergolą, jak w Carskim Siole.  Bywa Katia samowar do altany przyniesie, rozmarzy się, ech...A ja tylko o mojej Cyganeczce myślę. Namiętna jest!  Ale jak o niej myślę, to znowu Katia mi się zjawia. Ciężko jest, mówię ci, bo nie wiem, na którą się zdecydować.  

    - Słuchaj, pożycz rewolwer... 

    - A na co ci on? Kogo chcesz strzelać? 

    - Siebie...

    - Dlaczegóż to,  łaskawco? 

    - Kocham Katię. 

    - No i co z tego? Tydzień, dwa i będzie moja. A tego, o co prosisz, ci nie dam. Uważaj, bo to może zacząć strzelać! A jak przypadkiem trafisz, to jak oddasz mi broń będąc trupem? 

    - Zostaw ją w spokoju, proszę.

    - A niby dlaczego? Ktoś kocha popa, a inny popadię. Wolno mi chyba mieć to, czego pragnę. Rozkocham ją w try miga, a ty idź się lepiej powieś, filozofie. Nawet nie wiesz, czy żyjesz. To czyste marnotrawstwo strzelać do nieboszczyka - nie uważasz?

     Student zachwiał się wstając jakby nagle stracił równowagę i zniknął gdzieś we mgle przesłaniającej okulary kupca. Ale zdążył jeszcze powiedzieć:

    - Chciałem cię uratować, kanalio!  Baronowa powiedziała, że ani chybi się zastrzelisz, ale ty wciąż nic z życia nie rozumiesz. 

    - Powodzenia. - odpowiedział Kondraszyn. 

    Minęło kilka dni. Kupiec nabył w tym czasie pałacyk w samym Petersburgu. Była to wspaniała okazja, prawdziwe cudo, które zawsze można z zyskiem odsprzedać...Niestety okazało się, że rzekomy właściciel wcale nie był właścicielem nieruchomości. Strata sama w sobie nie była aż tak wielka,  ale zdążył się już pochwalić Bułanej, że będą mieszkać w pałacu. Katia była wniebowzięta i kupiła sobie pięć sukni, w tym jedną balową, za które zapłacił. To jeszcze powiększyło stratę. Było jednak coś o wiele gorszego - po artykule jakiegoś pismaka w ostatnim numerze  "Wiadomości obywatelskich" kupiec doszczętnie stracił reputację i zjawili się jacyś wierzyciele. A dziewczyna zaczęła mówić, że ją okłamał,  omamił i wykorzystał jej niewinność. 

    Zdołał jeszcze sprzedać majątek w Grigoriewce, ale nikt mu już nie ufał. Z nostalgią pożegnał ukochane wiśnie i śliwy, i ruszył koleją żelazną do Paryża. Tam, w okolicach Placu Pigalle, odnaleziono jego zwłoki z przestrzeloną czaszką.    

Student dowiedział się o tym z gazety. Był nawet na pogrzebie. Zobaczył Katię i Cygankę. Bułana i Kara stały obok siebie w pewnej odległości od żony Kondraszyna z dwójką jego małych, pulchnych dzieci, które z ciekawością rozglądały się po cmentarzu.  Milczały. Jednak Katia nie wytrzymała i chciała rzucić się do rozkopanego dołu, który miał pochłonąć strudzone ciało kupca.  W tak krótkim czasie straciła wszystko - nadzieję, iluzje i dobre imię. Kupcowa na ten widok dostała ataku śmiechu i długo nie mogła się uspokoić. 

   Student podszedł bliżej, chciał, żeby Katia go zauważyła, ale ukochana przeszła obok niego obojętnie jakby był powietrzem. Podszedł więc do małżonki nieboszczyka i złożył jej kondolencje.  A wieczorem powiesił się na śliwie...

     Jednak gałąź nie wytrzymała. Czy to nie dziwne? Przecież konary śliwy są mocne.