Magdalena u stóp Chrystusa i diabelski tryl

       Zdjęcie nazumi13 

       Słuchałem wczoraj piątego i ósmego kwartetu

Weinberga w jakimś dobrym wykonaniu. To

piękna i nie w każdym miejscu przygnębiająca

muzyka...I w ogóle melancholijny, czy

poważny, nie znaczy wcale ponury, czy pozbawiony

życia. Na mą storturowaną ostatnio duszę utwory

te działały jak balsam. 

     Niestety  po wysłuchaniu "Diabelskiego

trylu" Tartiniego, który i tym razem brzmiał

jak przystało na tytuł, zmorzył mnie sen

i pozostałe koncerty i sonaty przespałem. 

Także C. P. E. Bacha.  

    Obudziłem się bardzo zmęczony, ale tylko

na chwilę i znowu zapadłem w sen. Jednak

kilka dni temu przypomniałem sobie sławne

oratorium  Caldary "Maddalena ai piedi di

Cristo" (Mantua, 1700 r), nagrane cztery lata 

temu przez "Le Banquet Celeste" Guillona.  

Znam to oratorium bardzo dobrze z nagrania 

Jacobsa sprzed dwudziestu kilku lat, w którym 

gwiazdami byli Maria Cristina Kiehr i Andreas

Scholl.  Tamto nagranie było bardziej 

kontemplacyjne, to jest bardziej dramatyczne 

i żywe.  Świetnym pomysłem poety było

umieszczenie w tekście utworu, obok 

postaci Chrystusa, Marii Magdaleny, Marty 

i faryzeusza, personifikacji dwóch miłości - 

ziemskiej i niebiańskiej (Amor Terreno i 

Amor Celeste).

     Wątpię, abym doczekał się za ćwierć

wieku nagrania, które wyrazi obie te cnoty 

utworu z pełną wyrazistością.  Tak więc jego

obraz utrwalony w nagraniach pozostaje 

niepełny.   

     Obsada instrumentalna tego oratorium 

jest raczej skromna, ale Maestro wspaniale 

wykorzystał jej możliwości. Jest tu sporo 

pięknych arii, libretto jest wartościowe,

a szczególnie sugestywne jest wykorzystanie 

wiolonczeli w arii Marii Magdaleny 

"Pompe inutili..." Trudno się temu dziwić 

znając sonaty wiolonczelowe kompozytora. 

     Treść tego utworu najkrócej wyraża

słowo Vanitas, o którym nowobogaccy 

chrześcijanie obecnie trochę zapominają.  Tekst 

brzmi pięknie we włoskim oryginale, ale przytoczę 

go tu  w nieco ułomnym przekładzie angielskim:

     "Useless pomp 

       that adds to splendour,

       do not hope

       to torment my heart any more.

       Down with you,

       vile, false images."

     Śpiew jest prawdziwie uduchowiony i pokorny.

     Znam jeszcze inne wykonania tej pięknej, 

kontemplacyjnej arii, poza tymi dwoma. Niestety 

pani De Negri w tym nowym nagraniu nadużywa 

nieco vibrata, co w repertuarze barokowym jest 

dość przykre...   

      Słucham muzyki bardzo wiele, więc może 

powstać pytanie, dlaczego akurat o tym utworze

wspominam.  Może dlatego, że uświadomiłem

sobie, ile zmieniło się w moim życiu przez te

prawie 25 lat odkąd słuchałem go po raz pierwszy,

choć wydaje się to zaledwie chwilą.  Ilu bliskich

mi osób w moim życiu już nie ma, ilu w ogóle 

już nie ma wśród żywych...I co pozostawiają

po sobie osoby obecne w nim, a co ja im 

pozostawiłem (i co z tym potem robimy). Czasem 

jest to piękno i dobro, bywa, że jedynie destrukcja, 

a najczęściej jedno i drugie.  

     Jak życie kończy się w sposób krwawy,

tak kończą się czasem przyjaźnie, znajomości

i miłości - świadczy to o tym, jak mało ludzie

uświadamiają sobie wartość samego życia i

innych ludzi i jak instrumentalnie ich 

traktują.  Staram się nie postępować w 

ten sposób.  I tak przecież wszelkie więzi 

nikną i zrywają się same w trakcie życia.  

    Ktoś napisał słusznie: "Nie jest trudno 

pięknie się ze sobą zejść, trudno jest pięknie 

się rozstać." Ludzie jednak używają często 

kłów i pazurów, zapominając, że jak pisał 

poeta Niemen, czasem ktoś słowem złym 

zabija tak jak nożem.

      Niedawno znany wydawca i autor Cichy

pisał ciekawie o tym, jak muzykę religijną przeżywa

jako ateista.  Ja, kiedy słucham pięknej muzyki,

nie zastanawiam się nad tym, czy Bóg istnieje,

czy nie, lecz nad jej przesłaniem, a przede

wszystkim muzyka przemawia do mnie swym 

brzmieniem.  Poza formą, duchem i przeżyciami, 

jakie wyraża, oraz delikatną lub pełną ekspresji 

zmysłowością i energią, w pięknej muzyce jest 

jeszcze zawsze coś nieokreślonego i mniej 

uchwytnego niż poezja.

       A podobnie chyba i w pięknym życiu...