Kwiaty z wieczornego spaceru

          "Na świecie naszym
            najbardziej jest okrutne
               lat i miesięcy
                stopniowe upływanie"
        Yamanoe-no Okura

To jedno z moich zdjęć z ostatniego spaceru w Łazienkach. 
Taki kwiatowy wzór - jeden z wielu...Współdziałanie Natury, ogrodnika, fotografującego i aparatu. Ma to może czasem jakiś swój urok. I można nawet wyobrazić sobie tkaninę, która by wykorzystywała ów wzór.
Kilka lat temu, może z pięć, miałem jeszcze CD i album z wzorami tradycyjnych tkanin chińskich, sporo się im przyglądałem i może udaje mi się czasem uchwycić naturalny roślinny rytm, a przynajmniej uchwycić go próbuję...Było już trochę późno, nie mam też lustrzanego aparatu,
ale przyjemnie się takie zdjęcia robi oddychając świeżym powietrzem wieczoru i zapominając o czasie i o zmartwieniach,
których w życiu nigdy nie brakuje.
Na tej fotografii nie ma prawie pustego miejsca i dlatego nazwałem ją kwiatowym wzorem, bo tym jedynie jest.

  Kwiaty są nietrwałe, ich żywot jest bardzo krótki, a piękno więdnie i rozsypuje się, a jednak, choć wszyscy o tym wiemy, cieszy nas, choćby przez chwilę, ich ulotna melancholia. 
Mam wrażenie, że istnieją większe okrucieństwa od okrucieństwa przemijania, o którym mówi ten piękny wiersz z dawnych czasów...Ale nie chcę się tu wdawać w jakąś filozoficzną dyskusję. Kiedy obserwujemy działanie Natury w jej aspekcie niszczącym, może wprawdzie, jak niegdyś poetę Lukrecjusza, ogarniać nas podziw dla jej destruktywnej (a nie tylko twórczej) mocy,
ale najczęściej przyjmujemy to z cichą rezygnacją i trudniej chyba pogodzić się nam, a nawet zrozumieć ludzkie okrucieństwo, wobec którego czujemy się najczęściej bezradni.

Przemijanie jest o tyle smutne, że zwykle prawie go nie zauważamy. Kiedy jest powódź, trzęsie się ziemia, albo wybucha wulkan, kataklizm wywołuje w nas uczucie grozy i potrafi zniszczyć i zrujnować niejedno życie.  Podobnie jest też np. w przypadku wojny. Podczas gdy żarłoczny czas wszystko pożera niepostrzeżenie, zwykle bez udziału naszej świadomości i kiedy życie się kończy, mamy często poczucie, że nie zaczęliśmy jeszcze żyć, a już nadchodzą starość (o ile będzie komuś dana) i śmierć.  Ząb czasu niszczy w sposób niezauważalny nie tyko naszą witalność i intelekt, nasze przywiązanie do życia, osób, myśli, uczuć i rzeczy, ale choć się życia kurczowo trzymamy, ostatecznie odbiera nam to wszystko, co kochaliśmy, o ile miłość utożsamiamy jedynie z przywiązaniem, czego robić nie należy. Bolesna jest utrata najbliższych. Dlatego mądrzy ludzie wciąż nam perswadują, że rodzimy się i umieramy w samotności.

 Wspominam o tym, nie po to, żeby niepokoić kogoś tego rodzaju oczywistościami, ale, żeby powiedzieć, że złudzeniem jest czysto estetyczna melancholia przemijania.
Jest to złudzenie nie tylko dość miłe, ale i poruszające, a kiedy piękno i prawdziwy artysta spotykają się, pozostawia wrażenie niezatarte i budzi w nas entuzjazm, albo tęsknotę. 
     Ale w naszych "demokratycznych" czasach dba się bardzo o to, aby każdy, kto nie żyje w nędzy (jak większość ludzi na świecie) mógł poczuć, że tworzy lub odkrywa jakąś namiastkę piękna.
Taką namiastką może być pisanie czegoś lub fotografowanie, albo inna tego rodzaju twórczość pojmowana jako rodzaj psychoterapii, kontakt z dziełami sztuki, literatury albo myśli ludzkiej, a może w jeszcze większym stopniu zauważanie i kontemplacja życia, którego cząstką jesteśmy. Życie jest bowiem nieogarnione i niewyrażalne, jest cudowną i przerażającą tajemnicą.
W naszych "utylitarnych" czasach te namiastki stają się często namiastkami namiastek, ponieważ prawdziwa twórczość, podobnie jak świadome życie, jest także źródłem cierpienia, przed którym rozpaczliwie uciekamy. Ludzie w naszym świecie chcą żyć wygodnie, bezpiecznie, zachłannie i komfortowo, nawet kosztem wewnętrznego zniewolenia i egoizmu.  Ogłupieni przez agresywną reklamę i ideologię, uwierzyli, że życie sprowadza się do troski i rywalizacji z innymi o dobra materialne, sukces lub przyjemne wrażenia.   

Ktoś kiedyś pytał mnie, dlaczego w Rosji w najbardziej mrocznych czasach, mimo terroru i zbrodni, mogła istnieć tak wielka literatura i muzyka. Nie jestem pewien, czy potrafię to wyjaśnić...Może dlatego, że w tych trudnych, czasem nieludzkich warunkach, w jakich przyszło im żyć, ludzie potrafili bardziej cenić życie i więź z innymi ludźmi i byli silniej zdeterminowani do tego, aby walczyć o twórczą wolność, bardziej dzielni. Być może były to tylko jednostki, ale świadome wartości istnienia.

Pewien sławny skrzypek powiedział kiedyś, że praktycznie przez cały dzień od rana do wieczora pogłębiał swe umiejętności nie licząc na poklask i żył muzyką, a teraz widzi młodych ludzi, którzy przychodzą się uczyć na godziny i dla których muzyka nie jest pasją, a rodzajem sportu, w którym liczy się nie tyle wrażliwość, co małpie wytrenowanie i możliwość robienia kariery. I podczas, gdy on i jego koledzy czytał książki, poznawał sztukę i życie, i rozwijał się intelektualnie, oni najczęściej nie zdobywają żadnej innej wiedzy i nie interesuje ich nic poza tym, co właśnie mają odegrać. Nawet, jeśli jest w tych słowach gorzka przesada i zbyt daleko idące uogólnienie, a może nawet i jakiś resentyment,
to jednak coś istotnego mówią o współczesnym życiu...